ام اس و تاثیر بر رانندگی
ام اس یک بیماری مزمن است که بر مغز، نخاع و اعصاب بینایی شما تأثیر می گذارد. این بیماری زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن شما به یک ماده چرب به نام میلین در اطراف اعصاب شما حمله می کند و به توانایی اعصاب شما برای انتقال سیگنال های الکتریکی آسیب می رساند.
بسیاری از افراد مبتلا به ام اس به طور عادی می توانند رانندگی کنند، اما برخی دیگر ممکن است نیازمند تجهیزات تطبیقی باشند. برخی از افراد که مبتلا به ام اس هستند ممکن است به دلیل نگرانی های ایمنی در رانندگی، به طور کامل آن را کنار بگذارند. بهترین راه برای دریافتن این که رانندگی برای شما ایمن است یا خیر، این است که توسط یک متخصص توانبخشی رانندگی تحت ارزیابی قرار بگیرید.
در این مقاله، ما برخی از شیوه هایی که ام اس می تواند بر رانندگی تاثیر بگذارد، نحوه ارزیابی و تغییراتی را که می توان در خودروی شما ایجاد کرد، مورد بررسی قرار می دهیم.
طبق گفته منبع موثق موسسه ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی ، بیماری ام اس می تواند بر رفلکس های شما (واکنش های غیرارادی)، قدرت و تحرک شما در طول زمان تاثیر بگذارد. چنانچه این تغییرات به اندازه ای کافی بارز شوند، ممکن است رانندگی ایمن را برای شما دشوار یا غیرممکن سازد. در یک مطالعه از منبع موثق در سال 2021، نشان داده شد که رانندگان مبتلا به ام اس ممکن است خطر تصادفات رانندگی را افزایش دهند.
تشخیص ابتلا به ام اس، از نظر قانونی مانع رانندگی شما نیست. مقررات در کشورهای مختلف متفاوت است، اما اکثر این کشورها شما را ملزم می سازند، چنانچه دچار بیماریی هستید که بر رانندگی شما تاثیر می گذارد، از جمله ام اس را اطلاع رسانی و اعلام کنید.
دوره عود بیماری ام اس غیرقابل پیش بینی است. برخی از افراد تنها علائمی خفیف را تجربه می کنند، در حالی که برخی دیگر دچار ناتوانی های شدید می شوند. به دلیل این تنوع، تصمیم گیری در مورد آمادگی شخصی برای رانندگی در بیمار مبتلا به ام اس، یک فرآیند فردی به حساب می آید که شامل ارزیابی بینایی، شناخت، و تحرک فیزیکی شما می شود.
بسیاری از افراد مبتلا به ام اس دچار مشکلات بینایی می شوند که می تواند بر رانندگی افراد تاثیر بگذارد. یکی از اولین علائم شایع ام اس، التهاب عصب بینایی است.
طبق تحقیقات منبع موثق سال 2020، التهاب عصب بینایی می تواند به دلیل موارد زیر ایجاد شود:
- تاری دید
- درد در ناحیه چشم که با حرکات چشم بدتر می شود
- کاهش دید رنگ
- نقاط کور
- نابینایی نسبی
- از دست دادن دید محیطی
افراد مبتلا به ام اس معمولاً دچار اختلالات شناختی، حرکتی یا سایر اختلالات سلامت عمومی می شوند که بر کیفیت رانندگی تاثیرگذار است. علائم مربوط به بیماری ام اس که می تواند بر رانندگی تاثیر بگذارد عبارتند از:
- خستگی
- ضعف یا اسپاسم های عضلانی
- از دست دادن هماهنگی بین دست ها یا پاها
- کاهش زمان واکنش
- تشنج
- از دست حافظه کوتاه مدت
- موقعیت ناآگاهی
- فراموشی
- تمرکز ضعیف
- عدم توانایی در انجام چندکار
- تغییرات خلق و خوی
علائم فیزیکی می تواند باعث ایجاد مشکل در کار کردن با پدال های گاز و خودرو، چرخاندن فرمان یا استفاده از تعویض دنده شود. علائم شناختی می توانند منجر به کندی واکنش شما شود، باعث شود تا مسیر خود را گم کنید و یا تنظیم احساسات شما را دشوارتر سازد.
برخی از داروهای ام اس نیز ممکن است دارای عوارض جانبی مانند، خواب آلودگی یا ضعف در تمرکز باشد. این عوارض جانبی ممکن است موجب اختلال در رانندگی نیز شوند.
برخی اوقات، ممکن است در طول دوره تشدید بیماری ام اس، رانندگی ناایمن تلقی شود، اما در سایر دوره ها ایمن تلقی شود. دوره های تشدید بیماری، دوره هایی هستند که علائم فرد به طور ویژه علائمی وخیم است. علائم ام اس اغلب هنگام استرس یا ابتلا به بیماری دیگری، وخیم تر می شود.
اگر خودتان نگران هستید یا عزیزانتان نگران رانندگی شما هستند، بهتر است که ارزیابی رانندگی را انجام دهید. این امر آمادگی شما را برای رانندگی تعیین می کند، زیرا این ارزیابی به توانایی شما در برآورده ساختن نیازهای شما در زمانی که پشت فرمان هستید، اشاره دارد.
برخی از نشانه هایی که بیانگر این است که زمان ارزیابی فرا رسیده است، عبارتند از:
- مواجه شدن با یک موقعیت تصادف
- تصادفی که اخیراً اتفاق افتاده باشد
- دریافت جریمه رانندگی
- عدم تمایل دوستان یا خانواده برای نشستن در کنار شما در حین رانندگی به دلیل نگرانی هایی ایمنی رانندگی
شما می توانید در کلینیک های توانبخشی رانندگی که اغلب در مراکز پزشکی قرار دارند، ارزیابی شوید. این ارزیابی توسط نوع خاصی از کاردرمانگر به نام متخصص توانبخشی رانندگی انجام می شود. طبق گفته جامعه ملی بیماران ام اس ، این ارزیابی معمولاً حدود 2 ساعت به طول می انجامد.
بخش از ارزیابی در مطب صورت می گیرد و بخش دیگر پشت فرمان خواهد بود. با توجه به بروشور منتشر شده توسط جامعه ملی مولتیپل اسکلروزیس سال 2020، در اینجا به چیزی که مورد انتظار است اشاره می کنیم.
در مطب، متخصص توانبخشی رانندگی سابقه پزشکی و رانندگی شما را بررسی کرده و نحوه تاثیر ام اس را در زندگی روزمره شما مورد بررسی قرار می دهد. آنان از شما می پرسند که آیا مشکلات خاصی در هنگام رانندگی داشته اید، جریمه شده اید، یا تصادفی داشته اید.
همچنین متخصص موارد زیر را تحت بررسی و آزمایش قرار می دهد که عبارتند از:
- قدرت و دامنه حرکتی
- هماهنگی
- احساس و سرعت حرکت
- بینایی
- عملکرد شناختی
اگر در این آزمایشات عملکرد خوبی داشته باشید، به بخش آزمون شهری می روید. آزمون شهری معمولاً از مکانی کم ترافیک شروع می شود و به سوی منطقه ای پُر ترافیک ادامه پیدا می کند.
آزمون شهری جهت بررسی آمادگی رانندگی موارد زیر را ارزیابی خواهد کرد:
- توانایی سوار شدن و پیاده شدن از وسیله نقلیه
- آگاهی ایمنی
- توانایی تغییر مسیر و ماندن در یک مسیر
- توانایی انجام چند کار
- داشتن قدرت قضاوت و تصمیم گیری قبل از پیچیدن
- توجه به جاده
- زمان واکنش
- توانایی پیروی از مقررات و قوانین ترافیکی
- توانایی قرار دادن وسایل کمکی مانند ویلچر، واکر، یا عصا در ماشین
محققان همچنان به بررسی و تحقیق درباره مزایای بالقوه شبیه سازی واقعیت مجازی جهت ارزیابی توانایی رانندگی افراد مبتلا به ام اس ادامه می دهند.
در یک مطالعه کوچک بر طبق منبع موثق سال 2018 نشان داده شد که افراد مبتلا به ام اس در حفظ خط مسیری و سرعت وسیله نقلیه شبیه سازی شده دچار مشکل هستند. این اختلالات به وسیله آزمون شناختی به روش قدیمی و سنتی آشکار نمی شدند.
با این حال، در یک مطالعه مروری منبع موثق در سال 2019، مشخص شد که در بسیاری مطالعات شواهد کافی وجود ندارد که نشان دهند در حال حاضر شبیه سازها می توانند عملکرد رانندگی را به طور دقیق پیش بینی کنند.
قطعات زیادی وجود دارند که با اضافه شدن به خودروی شما می توانند رانندگی را برای شما امن تر و راحت تر سازند.
طبق گفته ADED، این گزینه ها عبارتند از:
- کنترل‌های دستی که به شما این امکان را می‌دهند که به جای پا، به کمک دست گاز دهید و ترمز کنید.
- یک دسته چرخاننده که روی فرمان نصب شده تا چرخاندن فرمان را برای شما آسان تر کند.
- میله های دستی که به راحتی می توان آنها را گرفت و به سادگی به خودروی شما متصل می شوند.
- صندلی هایی که به صورت خاص طراحی شده اند تا پیاده شدن و سوار شدن شما را از وسیله نقلیه سهولت بخشند.
- آینه های ویژه ای که به افراد دچار کاهش بینایی کمک می کنند، مانند آینه های بغل بزرگتر یا آینه عقب چند پنلی
- وصل شدن به وسایل کمکی حمل و نقل ایمن
- بالابر برای قرار دادن ویلچر و سایر وسایل کمکی در ماشین
- نصب تابلوی خودروی معلولین روی وسیله نقلیه جهت استفاده از فضاهای پارکینگ و مناطق اختصاص داده شده برای افراد معلول
متخصص توانبخشی رانندگی شما می تواند در انتخاب تجهیزات خاص برای خودروی شما کمک کند و توصیه های لازم را انجام دهد و همچنین نحوه استفاده از آنها را به شما آموزش می دهد. هنگامی که شما نشان دادید که می توانید از تمامی این تجهیزات به طور ایمن استفاده کنید، پس از آن باید از طریق آموزشگاه یا سازمان راهنمایی و رانندگی محلی خود آزمون شهری را تکمیل کنید. اگر آزمون شهری را با موفقیت گذراندید، در گواهینامه رانندگی شما درج می شود که باید با تجهیزاتی ویژه رانندگی کنید.
رانندگی می تواند برای استقلال فرد، هم از نظر جسمی و هم از نظر روانی بسیار حائز اهمیت باشد. این موضوع به ویژه زمانی صدق می کند که فرد دچار معلولیت باشد یا گزینه های کمی برای حمل و نقل در دسترس باشد.
اگر متوجه شدید که دیگر توانایی رانندگی را ندارید، احساس غم و اندوه، فقدان یا ناامیدی موضوعی بسیار طبیعی است. موضوعی که مهم تلقی می شود این است که در این دوران از طرف کسانی حمایت شوید تا به شما در مقابله و کنار آمدن با این مسئله کمک کنند. به دنبال حمایت عاطفی از سوی عزیزان خود باشید، و با یک درمانگر تماس بگیرید تا در این دوران سخت شما را راهنمایی کند.
با توجه به محل زندگی شما، ممکن است حمل و نقل عمومی جایگزین مناسبی برای رانندگی شما محسوب شود. همچنین، سیستم ها و برنامه های حمل و نقل خاص برای افراد معلول در برخی کشورها وجود دارد و افرادی که قادر به استفاده از حمل و نقل عمومی استاندارد نیستند، می توانند از مزایای این خودروها و تاکسی ها بهره مند شوند. قانون آمریکایی های دچار معلولیت (ADA) از سال 1990تمامی آژانس های حمل و نقل عمومی را ملزم به ارائه گزینه حمل و نقل خاص برای افراد معلول کرده است.
سایر گزینه های حمل و نقل را که می توانید برای خود در نظر بگیرید عبارتند از:
- برنامه ریزی برای سوار شدن در خودرو همراه با دوستان یا اعضای خانواده
- استفاده از تاکسی ها یا برنامه های اشتراک گذاری خودرو (مالک خودرو می تواند فرد دیگری را سوار خودرو کند)
- تماس با رانندگان داوطلب از طریق سازمان های محلی
همچنین شما ممکن است بخواهید با سازمان مربوطه در کشور خود که مسئول اطمینان از داشتن وسایل حمل و نقل خاص برای افراد دارای معلولیت است، تماس گرفته و این موضوع را بررسی کنید.
علائم ام اس به طور قابل توجهی در بین افراد متفاوت است. بسیاری از افراد مبتلا به ام اس می توانند پس از آغاز بیماری، رانندگی کنند اما برخی از افراد دچار معلولیت هایی می شوند که توانایی آنان را برای رانندگی ایمن یا راحت محدود می سازد. حتی اگر اکنون رانندگی برای شما ایمن باشد، ممکن است در آینده رانندگی برای شما ایمن نباشد.
مشکلات بینایی مربوط به بیماری ام اس یکی از عوامل مهم در ایجاد اختلال در توانایی رانندگی محسوب می شود. در برخی افراد مبتلا به ام اس، علائم شناختی و حرکتی نیز می تواند زمان واکنش فرد را کند کرده و منجر به حواس پرتی و انحراف از مسیر شده و ممکن است موجب بروز تصادفات شود.
رانندگی یک منبع مهم استقلال برای افراد به طور کلی و به ویژه برای افراد دارای معلولیت به حساب می آید. اما در نهایت، ایمنی حرف اول را می زند. ارزیابی کامل از نظر آمادگی رانندگی در هنگام ابتلا به ام اس از شما و اطرافیان شما محافظت می کند.
برای کسب اطلاع درباره اسناد مورد نیاز، با پلیس راهنمایی و رانندگی تماس بگیرید و با دکتر خود مشورت کرده تا مشخص شود که آیا آمادگی رانندگی را دارید یا خیر. بهترین راه برای دانستن این که رانندگی برای شما خطری ندارد، این است که توسط یک متخصص توانبخشی رانندگی مورد ارزیابی قرار بگیرید. همچنین یک متخصص می تواند تجهیزات تطبیقی وسیله نقلیه شما را توصیه کند تا بتوانید رانندگی امن تر و راحت تری داشته باشید.
منبع: Healthline.com