چرا ام اس باعث بی‌اختیاری می‌شود؟
وقتی روده و یا مثانه شما شروع به پر شدن می‌کند، بدن شما سیگنال‌هایی به مغز شما می‌فرستد که باید به دستشویی بروید. وقتی به دستشویی می‌روید، مغز شما سیگنال‌ها را به روده و یا مثانه شما منتقل می‌کند که باعث خالی شدن مثانه و یا حرکت روده می‌شود.
هنگامی که ام اس میلین را از بین می‌برد، نواحی زخمی به نام ضایعات ایجاد می‌کند. این ضایعات می‌توانند هر بخشی از مسیر انتقال پیام از مغز به مثانه و روده‌ها را از بین ببرند.
نتیجه این امر می‌تواند مثانه‌ای باشد که به طور کامل خالی نمی‌شود، بیشتر از حد معمول فعال است، یا ادرار را خوب نگه نمی‌دارد. نمونه‌هایی از علائم و نشانه‌های مثانه فرد مبتلا به ام اس شامل موارد زیر می‌باشد:
- سختی در نگه داشتن ادرار
- سختی در شروع ادرار
- احساس این که مثانه به طور کامل خالی نمی‌شود
- دستشویی رفتن مکرر در شب
- نیاز به ادرار کردن مکرر
بسیاری از افراد مبتلا به ام اس یک مثانه بیش فعال را تجربه می‌کنند. ام اس همچنین می‌تواند بر اعصابی که به ماهیچه‌های مسئول خالی کردن روده‌ها پیام منتقل می‌کند، تاثیر بگذارد. نتایج آن می‌تواند یبوست، بی‌اختیاری و یا ترکیبی از آن ها باشد.
هر دو روش درمانی پزشکی و تغییر شیوه زندگی برای درمان بی‌اختیاری مثانه مرتبط با ام اس در دسترس هستند. مثال‌هایی از مداخلات پزشکی عبارتند از:
داروها
تعدادی از داروها می‌توانند بی‌اختیاری را در افراد مبتلا به ام اس کاهش دهند. پزشک شما باید در هنگام تجویز داروهای جدید، هر گونه دارویی را که شما در حال حاضر در ارتباط با ام اس مصرف می‌کنید و دیگر شرایط سلامتی شما را در نظر بگیرد.
داروهای رایج برای درمان، داروهای آنتی کولینرژیک هستند. این داروها بروز انقباضات عضلانی را کاهش می‌دهند. این داروها عبارتند از: اکسی بوتینین (دیتروپان)، داریفناسین (انابلکس)، ایمی پرامین (توفرانیل)، تولترودین (دیترول) و تروسپیوم کلرید (سانگ تورا).
هر دارویی عوارض جانبی خاص خود مانند خواب‌آلودگی، خشکی دهان و یبوست را دارد. مهم است که درباره خطرات و مزایای آن با پزشک خود صحبت کنید.
تحریک عصب تیبیال از راه پوست
این درمان برای مثانه بیش فعال، شامل قرار دادن یک الکترود کوچک از طریق سوزن به قوزک پا است. این الکترود قادر به انتقال پالس‌های عصبی به اعصابی است که بر روده‌ها و مثانه شما تاثیر می‌گذارند. این درمان معمولا به مدت ۳۰ دقیقه در هفته و به مدت ۱۲ هفته انجام می‌شود.
فیزیوتراپی کف لگن
این درمان شامل کار کردن با یک فیزیوتراپیست کف لگن است که متخصص ورزش برای افزایش قدرت ماهیچه‌های کف لگن است. این تمارین می‌توانند کنترل شما را در ادرار کردن، نگه داشتن ادرار و همچنین تخلیه کامل مثانه بهبود بخشند.
جراحی InterStim
این درمان شامل جراحی‌ای است که در آن یک دستگاه را زیر پوست شما قرار می‌دهند که دستگاه می‌تواند اعصاب ساکرال شما را تحریک کند و با فرستادن پالس‌های الکتریکی عملکرد مثانه را کنترل نماید. این کار می‌تواند علائم مثانه بیش فعال، بی‌اختیاری روده و احتباس ادراری را کاهش دهد.
تزریق بوتاکس
بوتاکس یک شکل تایید شده از سم بوتولینیوم است که می‌تواند باعث فلج ماهیچه‌های بیش فعال شود. تزریق بوتاکس در ماهیچه‌های مثانه گزینه‌ای است برای افرادی که بدن آن ها به دارو پاسخ نداده است و یا نمی‌توانند برای کاهش اسپاسم مثانه، دارو مصرف نمایند. این نوع از درمان همراه با بی‌هوشی انجام می‌شود. پزشک شما از یک دوربین خاص برای دیدن داخل مثانه شما استفاده می‌کند.
پزشک به احتمال زیاد به شما توصیه می‌کند که درمان‌های خانگی را در برنامه کلی درمان خود بگنجانید. این گزینه‌ها عبارتند از:
سوندگذاری گاه به گاه
سوندگذاری شامل قرار دادن یک لوله کوچک و نازک در مجرای ادرار است. این امر به شما این امکان را می‌دهد که مثانه خود را به طور کامل خالی کنید. این کار میزان نشت ادرار را در طول روز کاهش خواهد داد. برخی افراد ممکن است تا چهار بار در روز سوندگذاری را انجام دهند.
مصرف مایعات با دقت
شما نباید مصرف مایعات را کاهش دهید زیرا این امر می‌تواند خطر آسیب حاد به کلیه (AKI) را افزایش دهد. با این حال، اگر دو ساعت قبل از خواب از نوشیدن آب اجتناب کنید، احتمال کمتری وجود دارد که در طول شب به دستشویی نیاز پیدا کنید. همچنین می‌توانید اقداماتی انجام دهید تا مطمئن شوید که وقتی بیرون هستید، می‌توانید به سرعت به دستشویی بروید. ممکن است نیاز باشد طوری برنامه ریزی کنید که هر دو ساعت یکبار از دستشویی استفاده کنید.
شما می‌توانید لباس زیر و یا پدهای محافظ بپوشید. به همراه داشتن یک کیسه کوچک و یا کیف، با لوازمی مانند یک جفت لباس زیر، پد و یا سوند نیز می‌تواند زمانی که خارج از منزل هستید، کمک کننده باشد.
درمان مشکلات روده به این بستگی دارد که آیا یبوست و یا بی‌اختیاری را تجربه می‌کنید یا خیر. پزشکان اغلب درمان‌های خانگی و رژیم غذایی را برای بهبود نظم کارکرد روده توصیه می‌کنند. نمونه‌هایی از اقداماتی که می‌توانید انجام دهید عبارتند از:
ایجاد عادات سالم
یکی از کلیدهای دفع راحت مدفوع، مصرف مایعات کافی در روز است که معمولا ۶۴ اونس یا ۸ لیوان آب است. مایعات به مدفوع شما حجم زیادی اضافه می‌کنند و عبور آن را نرم‌تر و راحت‌تر می‌کنند.
فیبر می‌تواند حجم زیادی به مدفوع شما اضافه کند بنابراین باید مقدار کافی از آن را مصرف نمایید. بیشتر مردم به ۲۰ تا ۳۰ گرم فیبر در روز نیاز دارند. منابع عالی فیبر شامل غذاهای سبوس‌دار، میوه‌ها و سبزیجات هستند.
شرکت در فعالیت‌های فیزیکی منظم
فعالیت فیزیکی می‌تواند روده‌ها را تحریک کند و آن ها را منظم‌تر نگه دارد.
یک برنامه تمرین روده را در نظر بگیرید
این برنامه‌ها شبیه به مفهوم خالی کردن مثانه در فواصل منظم هستند. یک دکتر می‌تواند هر روزی که راحت‌تر می‌توانید به دستشویی بروید با شما کار کند. عادت دادن روده به خالی شدن در زمان‌های خاص برای برخی افراد امکان پذیر است. این برنامه می‌تواند تا نتیجه دادن سه ماه طول بکشد.
پرهیز از غذاهایی که به بی‌اختیاری معروف هستند
برخی غذاها باعث تحریک روده‌های شما می‌شوند. این می‌تواند باعث بی‌اختیاری شود. نمونه‌هایی از غذاهایی که باید از آن‌ها اجتناب شود شامل غذاهای چرب و تند هستند.
پزشک شما همچنین ممکن است در مورد حساسیت‌های احتمالی، مانند حساسیت نسبت به لاکتوز یا گلوتن که می‌تواند علائم بی‌اختیاری را بدتر کند، با شما بحث کند.
درمان بی‌اختیاری ام اس علائم شما را به طور کامل برنمی‌گرداند در واقع این درمان‌ها به دلیل نداشتن عوارض جانبی مهم هستند. به عنوان مثال، افرادی که نمی‌توانند مثانه خود را به طور کامل خالی کنند، در معرض خطر بیشتری برای عفونت‌های ادراری (UTI) قرار دارند.
اگر بی‌اختیاری منجر به تکرار عفونت مثانه و یا عفونت ادراری شود، این می‌تواند سلامت کلی شما را به خطر بیاندازد. گاهی اوقات عفونت‌های ادراری می‌توانند سایر واکنش‌های ایمنی را در فرد مبتلا به ام اس تحریک کنند. این حالت به عنوان یک عود کاذب شناخته می‌شود.
فردی که دچار عود کاذب است ممکن است علائم دیگری از ام اس مانند ضعف عضلانی را داشته باشد. هنگامی که پزشک عفونت ادراری را درمان می‌کند، علائم شبه عود معمولا از بین می‌روند. هم چنین بی‌اختیاری مثانه و روده می‌تواند منجر به عفونت‌های پوستی شود. جدی‌ترین عفونت، عفونت ادراری اوروسپسیس است که می‌تواند کشنده باشد.
جستجوی درمان در اسرع وقت می‌تواند به تاخیر انداختن یا کند کردن پیشرفت علائم بی‌اختیاری مربوط به ام اس کمک کند. این امر می‌تواند احتمال اینکه مثانه شما ضعیف و یا اسپاستیک شود را کاهش دهد.
علاوه بر عوارض جانبی فیزیکی بی‌اختیاری، عوارض روانی نیز می‌تواند وجود داشته باشد. افراد مبتلا به ام اس ممکن است از بیرون رفتن در ملأ عام اجتناب کنند زیرا می‌ترسند که دچار بی‌اختیاری شوند. این امر می‌تواند منجر به عقب‌نشینی از دوستان و خانواده شود که اغلب منابع خوبی برای حمایت هستند.
صحبت کردن صریح با پزشک در مورد علائم بی‌اختیاری و تلاش برای یافتن راه حل، روش‌های مقابله خوبی هستند.
گروه‌های پشتیبانی مجازی و حقیقی نیز برای افراد مبتلا به ام اس و خانواده‌هایشان در دسترس هستند. این گروه‌ها به شما این امکان را می‌دهند که نگرانی‌های خود را با دیگران در میان بگذارید و پیشنهادها و راه‌حل‌های دیگران را بشنوید.
تیم پزشکی شما اغلب می‌تواند به شما در یافتن منابع محلی در منطقه کمک کند. و شما می‌توانید با اعضای خانواده و دوستان مورد اعتماد خود صحبت کنید حتی اگر آن‌ها همیشه هر نشانه‌ای که شما دارید را درک نکنند. گاهی اوقات این که به آن‌ها بگویید چطور می‌توانند به شما کمک کنند، می‌تواند در سلامتی شما تفاوت ایجاد کند (مانند برگزاری دورهمی در مکان‌هایی که به سرویس بهداشتی دسترسی راحتی دارند).
منبع: Healthline.com